Dalekie obserwacje cz. 1

Definicja i podstawy pojęcia dalekich obserwacji

Dalekie obserwacje to:

obserwacje obiektów naziemnych, bądź mających trwały kontakt z powierzchnią terenu, oddalonych o wiele kilometrów od miejsca w którym znajduje się obserwator. Takimi obiektami mogą być:

1. obiekty naturalne, czyli pojedyncze szczyty górskie, pasma górskie, wzniesienia, skały bądź inne naturalne formy terenu,
2. obiekty antropogeniczne;

• związane z przekształceniem naturalnego ukształtowania terenu (sztuczne zbiorniki wodne, hałdy, zwałowiska, kopalnie odkrywkowe),
• związane z przemysłem, infrastrukturą telekomunikacyjną i budownictwem (maszty telekomunikacyjne, kominy elektrowni i zakładów przemysłowych, mosty i budynki mieszkalne).

Przy czym sam obserwator również musi znajdować się na powierzchni terenu (pagórku, szczycie górskim, skałach, etc.), lub na obiekcie/budowli mającej trwałą wieź/kontakt z podłożem, czyli na:

• wieżach widokowych,
• budynkach mieszkalnych,
• wieżowcach,
• masztach,
• mostach,
• nasypach,
• hałdach i zwałowiskach górniczych,
• zrekultywowanych hałdach wysypisk śmieci,
• innych budowlach.

Za daleką obserwację można uznać sytuację kiedy od obserwatora od obserwowanego obiektu dystans wynosi:

1. minimalnie 60 km w przypadku kiedy obserwujemy pasma górskie. Oczywiście można przyjąć to za wartość uśrednioną. W przypadku kiedy obserwujemy pasmo niewysokich wzgórz (300-400 m n.p.m.) wartość ta może wynosić minimalnie 40 km. Kiedy obserwujemy góry wysokości 800-1200 m n.p.m. dystans powinien być większy, rzędu 60 km. Gdy obserwujemy góry wielkości i wysokości Karkonoszy dystans powinien wynosić minimum około 70 km. Natomiast gdy obserwujemy Tatry, dystans ten powinien zawierać się minimalnie w przedziale 90-100 km,
2. minimalnie  około 20-30 km w przypadku małych i niewysokich obiektów antropogenicznych,
3. minimalnie 40-50 km w przypadku dużych budowli, wieżowców, mostów, blokowisk, farm wiatrowych, kominów i chłodni kominowych.

Dalekie obserwacje wykonywane są za pomocą:

1. wzroku obserwatora, bez użycia sprzętu optycznego,
2. sprzętu optycznego (lornetek, lunet, monokularów i teleskopów),
3. kombinacji sprzętu optycznego wymienionego w punkcie nr 2 i aparatu fotograficznego, bądź telefonu komórkowego wyposażonego w aparat fotograficzny,
4. kamer cyfrowych z dużym zbliżeniem optycznym,
5. cyfrowych aparatów fotograficznych (sporadycznie analogowych); 

• lustrzanek cyfrowych wyposażonych w teleobiektyw,
• aparatów typu "superzoom",
• aparatów kompaktowych z możliwie dużym zbliżeniem.

W praktyce do dalekich obserwacji używa się sprzętu który pozwala zarejestrować obraz, dzięki czemu można go poddać analizie w domu i dokładnie rozpoznać obserwowane obiekty, co często nie jest możliwe w warunkach terenowych, oraz opublikować zdjęcie z zarejestrowaną obserwacją. Dominującą rolę odgrywają tu lustrzanki cyfrowe z teleobiektywami (czasem zamiast obiektywów używa się teleskopów). Pochodzi z nich szacunkowo 80-90% obserwacji publikowanych w internecie. Mniejsze znaczenie, choć nadal duże mają aparaty typu "superzoom". Są one na ogół lżejsze i wygodniejsze w transporcie niż lustrzanki cyfrowe, dlatego chętnie zabierane są w teren. W mniejszym zakresie wykorzystuje się aparaty kompaktowe, oraz telefony komórkowe które mogą być wyposażone w dodatkowy sprzęt optyczny, ponieważ same nie posiadają możliwości dużego zbliżenia. Aczkolwiek w wyjątkowo sprzyjających warunkach atmosferycznych taki sprzęt do dalekich obserwacji zupełnie wystarcza. Do obserwacji używać można również kamer cyfrowych z dużym zbliżeniem optycznym. Ze względu jednak na wypieranie cyfrowych kamer amatorskich przez lustrzanki cyfrowe sprzęt ten ma marginalne znaczenie w dalekich obserwacjach. Pomimo rozwoju technologii cyfrowych w dalekich obserwacjach bardzo przydatnym narzędziem pozostaje lornetka bądź monokular. Przed przystąpieniem do robienia zdjęć warto rozejrzeć się dookoła przez ten właśnie sprzęt.

Dalekimi obserwacjami NIE SĄ:

1. obserwacje obiektów naturalnych jak i antropogenicznych z samolotów, dronów i innego sprzętu latającego,
2. obserwacje obłoków kondensacyjnych elektrowni i elektrociepłowni,
3. obserwacje z powierzchni terenu samolotów, oraz ich smug kondensacyjnych,
4. obserwacje oddalonych chmur,
5. obserwacje cieni gór rzutowanych na chmury,
6. obserwacje Słońca, Księżyca, planet i innych obiektów znajdujących się poza atmosferą Ziemi,

ponieważ takie obserwacje nie spełniają podstawowych warunków stawianych dalekim obserwacją. Są to zjawiska współwystępujące z dalekimi obserwacjami (często wraz z chłodniami kominowymi elektrowni fotografujemy obłoki kondensacyjne, równie często wykorzystuje się położenie tarczy słonecznej przy fotografowaniu gór), bądź są zjawiskami pokrewnymi (obserwacje z samolotów i dronów).

CDN